Men gan tăng cao là một dấu hiệu có tổn thương tại gan. Nguyên nhân có thể do các chất độc hại như rượu, bia, thuốc lá hay các bệnh lý viêm gan, gan nhiễm mỡ, xơ gan.

Thực hiện các biện pháp đơn giản mà hiệu quả sau để hạ men gan về mức bình thường và phục hồi chức năng gan.

• Men gan là gì và tại sao giảm chỉ số men gan nếu tăng cao ?

Men gan bao gồm ALT, AST, là enzym trong gan. Enzyme có chức năng xúc tác chuyển đổi acid amin alanine thành L-glutamate và pyruvate. Đồng thời, men gan cũng là chất trung gian quan trọng để sản xuất năng lượng tế bào.

Với người khỏe mạnh, nồng độ men gan trong máu thấp và giữ ổn định. Nhưng do một số nguyên nhân khiến cho tế bào gan bị phá hủy thì ALT, AST được giải phóng vào máu, vì thế chỉ số này tăng lên. Thông thường, ALT được giải phóng vào máu nhiều nhất là trước khi dấu hiệu tổn thương gan rõ ràng và nặng nề.

Giảm chỉ số ALT có thể giúp gan thực hiện tốt các chức năng. Ngoài việc phải phát hiện và điều trị nguyên nhân tăng men gan thì có các phương pháp tự nhiên có thể bổ sung cho việc điều trị tốt hơn để giúp giảm hàm lượng ALT.

• Các phương pháp tự nhiên bao gồm:

1. Uống cà phê

Một nghiên cứu về tác dụng của cafe đối với bệnh lý gan (2017) chỉ ra rằng uống một ly cafe trở lên mỗi ngày làm giảm chỉ số men gan (AST, ALT, GGT).

Một nghiên cứu khác đã so sánh nguy cơ ung thư gan và bệnh gan mãn tính giữa những người uống cà phê và những người không uống cà phê ở hơn 200.000 người từ Hawaii và California. Nghiên cứu cho thấy những người uống 2-3 ly cà phê mỗi ngày làm giảm 38% nguy cơ ung thư gan (ung thư biểu mô tế bào gan) và 46% nguy cơ tử vong do bệnh gan mạn tính so với những người không uống cà phê.

Các nhà nghiên cứu cho rằng trong cafe có chất làm kích hoạt các enzym giải độc gan.

Do vậy uống cafe mỗi ngày giúp hạ men gan và giảm mắc các bệnh lý về gan.

2. Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục thường xuyên có thể giúp cải thiện chức năng của gan và là yếu tố quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị các bệnh lý về gan.

Một bài báo trên Tạp chí Journal of Hepatology đã khuyến khích tập thể dục thường xuyên giúp làm giảm triệu chứng của bệnh lý xơ gan.

3. Giảm cân

Trong điều trị bệnh gan nhiễm mỡ thì giảm cân là phương pháp cải thiện chức năng gan và bảo vệ gan khỏi biến chứng xơ gan. Giảm cân giúp cơ thể tăng cường độ nhạy cảm của Insulin (Enzym giúp điều hòa đường máu) và giảm phản ứng viêm.

Tăng cường hoạt động thể lực và giảm lượng Calo thông qua chế độ sinh hoạt khoa học sẽ giúp việc giảm cân trở nên dễ dàng.

4. Tăng cường axit folic

Sự thiếu hụt axit folic có thể làm tăng nguy cơ tổn thương gan và có khả năng dẫn đến ung thư gan. Mọi người có thể cải thiện sức khỏe gan của mình bằng cách ăn thực phẩm giàu axit folic

• Gan lợn
• Cải bó xôi (Rau chân vịt)
• Hạt đỗ đen
• Măng tây
• Rau diếp
• Quả bơ

Nếu không đủ điều kiện sử dụng các thực phẩm kể trên có thể uống bổ sung axit folic. Một nghiên cứu năm 2011, với 455 người tham gia cho thấy tăng cường bổ sung axit folic giúp hạ men gan đáng kể, đặc biệt là ở nam giới với chỉ số men gan tăng cao. Các nhà nghiên cứu chỉ ra với liều 0,8 mg axit folic hàng ngày có thể hạ men gan.

5. Thay đổi chế độ ăn uống

Một nghiên cứu năm 2007 cho thấy chế độ ăn ít carbohydrate làm giảm chỉ số men gan ở người béo phì và rối loạn điều hòa đường máu.

Để có một lá gan khỏe mạnh, Tổ chức Gan Hoa Kỳ khuyên bạn nên ăn một chế độ ăn uống cân bằng bao gồm:

• Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đặc biệt thực phẩm chiên rán
• Tránh ăn thực phẩm gỏi, tái
• Tăng cường ăn rau xanh và trái cây

Ngoài ra sử dụng thực phẩm organic có thể giúp giảm gánh nặng đào thải độc tố của gan.

6. Chế độ ăn giảm chất béo

Một nghiên cứu năm 2018 đã tìm thấy mối liên hệ giữa nồng độ cholesterol “xấu” (LDL-C) và hàm lượng men gan trong máu. Cụ thể là ở mức độ tăng cholesterol “xấu” cũng sẽ làm tăng men gan. 

Như vậy gián tiếp hạ cholesterol xấu có thể làm hạn men gan. Một số cách giúp loại trừ LDL-C đơn giản như: 

• Hạn chế ăn thịt đỏ như lợn, bò
• Hạn chế chất béo bão hòa
• Tăng cường chất xơ
• Tăng lượng axit béo omega-3

7. Thận trọng khi sử dụng thuốc

Một số loại thuốc và chất bổ sung có thể gây tổn thương thêm cho gan.

Paracetamol (Acetaminophen) được biết là thuốc hạ sốt, giảm đau thông dụng nhưng có thể gây tổn thương cho gan nếu mọi người dùng quá nhiều (không quá 2000 mg/ngày). Những người thường xuyên uống rượu nên tránh dùng Paracetamol, hoặc chỉ uống với liều lượng rất nhỏ nếu cần thiết.

Dư thừa sắt trong cơ thể hoặc vitamin A cũng có thể gây hại cho gan với liều lượng cao. Những người men gan cao sử dụng thuốc phải có sự tư vấn của bác sĩ tránh trường hợp gặp các tác dụng phụ không mong muốn.

8. Hạn chế uống rượu, hút thuốc và các chất độc từ môi trường

Rượu và thuốc lá đều làm có thể làm tăng men gan do làm tổn thương gan.

Ngoài ra ở một số nơi gần các khu công nghiệp liên quan đến hóa chất nên sử dụng máy lọc không khí loại bỏ các chất độc hại tồn tại trong không khí.

Nguồn:

• ALT. (n.d.).
  https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=167&contentid=alt_sgpt

• Aragon, G., et al. (2010). When and how to evaluate mildly elevated liver enzymes in apparently healthy patients.
  https://www.mdedge.com/ccjm/article/95275/gastroenterology/when-and-how-evaluate-mildly-elevated-liver-enzymes-apparently

• Berzigotti, A., et al. (2015). Physical activity and liver diseases.
  https://aasldpubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/hep.28132

• Cooking to lower cholesterol. (2017).
  https://www.heart.org/en/health-topics/cholesterol/prevention-and-treatment-of-high-cholesterol-hyperlipidemia/cooking-to-lower-cholesterol

• Heath, R. D., et al. (2017). Coffee: The magical bean for liver diseases.
  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5440772/