Silymarin có tác dụng kháng virus viêm gan B qua nhiều cơ chế

Tác dụng kháng virus viêm gan B của Silymarin

Virus viêm gan B là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới xơ gan và ung thư gan. Nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy Silymarin có hiệu quả tốt đối với viêm gan virus B.

Gánh nặng bệnh tật do virus viêm gan B gây ra

Nhiễm virus viêm gan B (HBV) vẫn đang là một vấn đề sức khỏe toàn cầu. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 296 triệu người mang HBV mạn trên toàn cầu. Trong đó, có trên 6 triệu trẻ em dưới 5 tuổi.

Khoảng 25% trường hợp nhiễm HBV mạn tính tiến triển thành ung thư gan. Nói cách khác, trung bình 4 người nhiễm virus này mạn thì 1 người sẽ mắc ung thư gan.

Virus viêm gan B là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới ung thư gan và xơ gan

Hàng năm, 1,5 triệu người mắc mới và gần 1 triệu người tử vong do bệnh lý liên quan đến nhiễm HBV như xơ gan, ung thư gan.

Theo thống kê mới đây của WHO, Việt Nam là một trong các nước có tỷ lệ lưu hành virus viêm gan B cao nhất thế giới.

Điều trị viêm gan B như thế nào?

Vaccine viêm gan B có hiệu quả ngăn ngừa lây nhiễm lên đến 95%. Tuy nhiên, lượng kháng thể bảo vệ sẽ giảm dần theo thời gian.

Đối với các trường hợp đã nhiễm virus HBV, chiến lược điều trị hiện nay chỉ có thể kiểm soát và ức chế tải lượng virus chứ không thể chữa khỏi. Do đó, việc tiếp tục nghiên cứu các phương pháp điều trị kháng virus viêm gan B vẫn rất cần thiết.

Tác dụng kháng virus viêm gan B của Silymarin như thế nào?

– Silymarin ức chế HBV xâm nhập tế bào gan

Sau khi vào cơ thể, virus viêm gan B “chui” vào trong tế bào gan. Bên trong tế bào xảy ra quá trình “sinh sôi” của virus. Sau đó, loạt virus mới tạo ra giải phóng khỏi tế bào và lại tiếp tục xâm nhập vào các tế bào gan khác.

 Một nghiên cứu tại Đại học Y Tohoku (Nhật Bản) cho thấy silymarin (silibinin) ức chế quá trình nội bào qua trung gian clathrin của HBV. Có nghĩa là, silymarin ngăn chặn virus “chui” vào bên trong tế bào gan.

Cũng theo nghiên cứu trên, duy trì sử dụng silymarin có thể ngăn chặn HBV lây lan từ các tế bào bị nhiễm sang các tế bào không bị nhiễm khác.

– Silymarin phục hồi tổn thương gan sớm do HBV

Nghiên cứu của nhóm tác giả Wu minh chứng rằng silymarin hiệu quả tốt đối với tổn thương gan giai đoạn sớm ở chuột chuyển gen virus viêm gan B (HBx).

Cụ thể, silymarin góp phần đảo ngược sự thoái hóa mỡ tế bào gan và hồi phục tổn thương gan.

Silymarin có tác dụng kháng virus viêm gan B qua nhiều cơ chế

– Silymarin ức chế tiến triển thành ung thư gan khi nhiễm HBV

Silymarin đã được chứng minh có tác dụng ức chế sự phát triển tế bào ung thư và tổng hợp DNA ở nhiều loại ung thư.

Với ung thư gan, nhóm tác giả Varghese báo cáo hiệu quả của silymarin ức chế 2 dòng tế bào ung thư gan (tế bào Hep G2 và Hep 3B).

Theo nghiên cứu của Wu và cộng sự, silymarin ngăn chặn ung thư gan hình thành trong giai đoạn tiền ung thư ở chuột chuyển gen HBx.

– Tác dụng chống oxy hóa giúp hạn chế tổn thương gan do virus viêm gan B

Nhiễm HBV dẫn tới sản xuất các gốc tự do quá mức gây stress oxy hóa trong gan. Các gốc tự do quá nhiều sẽ phá hủy các cấu trúc tế bào gan như: oxy hóa màng tế bào, phá hủy DNA, protein…

Đây là một cơ chế quan trọng gây tổn thương tế bào gan ồ ạt. Hậu quả dẫn đến viêm gan B cấp.

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh hiệu quả chống oxy hóa của silymarin. Nhờ đặc điểm cấu trúc phân tử, silymarin có thể trung hòa các gốc tự do. Bên cạnh đó, silymarin làm tăng sản xuất glutathione (một chất chống oxy hóa mạnh) bên trong tế bào gan.

Các nhà khoa học nỗ lực tìm kiếm các chế phẩm nguồn gốc tự nhiên giúp ức chế và tiêu diệt virus viêm gan B.

Chế phẩm Hetik (Canada) chứa thành phần chiết xuất Milk Thistle (Silymarin) đã được chứng minh kháng virus viêm gan B thông qua nhiều cơ chế.

Để được giải đáp thắc mắc và tư vấn cách sử dụng Hetik (có thành phần Silymarin) hỗ trợ điều trị kháng virus viêm gan B, Bạn hãy nhấn tham gia Nhóm zalo Bác sĩ online.

 

Tài liệu tham khảo

1. Umetsu, Teruyuki, et al. “Inhibitory effect of silibinin on hepatitis B virus entry.” Biochemistry and biophysics reports 14 (2018): 20-25.

2. WHO. Hepatitis B: Key facts. 

3. WHO. Global progress report on HIV, viral hepatitis and sexually transmitted infections, 2021

4. Liu, Ching-Hsuan, et al. “Antiviral activities of silymarin and derivatives.” Molecules 24.8 (2019): 1552.

5. Varghese, Leyon, et al. “Silibinin efficacy against human hepatocellular carcinoma.” Clinical cancer research 11.23 (2005): 8441-8448.

6. Wu, Yi-Fang, et al. “Chemopreventive effect of silymarin on liver pathology in HBV X protein transgenic mice.” Cancer research 68.6 (2008): 2033-2042.

7. Karimi, Gholamreza, et al. ““Silymarin”, a promising pharmacological agent for treatment of diseases.” Iranian journal of basic medical sciences 14.4 (2011): 308.

 


Người bệnh sốt xuất huyết không được tự ý dùng kháng sinh

Mắc sốt xuất huyết uống kháng sinh được không?

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus dengue gây ra. Chưa có biện pháp điều trị đặc hiệu bệnh. Vậy có nên dùng kháng sinh để điều trị triệu chứng sốt xuất huyết không?

Bệnh sốt xuất huyết là gì?

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do virus dengue gây ra. Biến đổi khí hậu, đặc biệt là nhiệt độ ấm lên có liên quan đến sự lây lan của muỗi vằn Aedes aegypti là vật trung gian truyền bệnh chính. Bệnh lây truyền qua vết đốt của muỗi cái Aedes aegypti.

Bệnh thường khởi phát với triệu chứng sốt cao đột ngột. Kèm theo đau đầu, đau sau hốc mắt, đau mỏi cơ khớp, ban đỏ hoặc ban xuất huyết ngoài da. Bệnh cạnh đó còn có thể buồn nôn, nôn, tiêu chảy.

Người bệnh sốt xuất huyết không được tự ý dùng kháng sinh

Có nên tự mua kháng sinh để uống khi mắc sốt xuất huyết không?

Không. Người mắc sốt xuất huyết không nên tự ý dùng kháng sinh vì một số lý do như sau:

Trước tiên, nguyên nhân gây bệnh là virus trong khi đó kháng sinh chỉ có tác dụng với vi khuẩn. Hay nói cách khác, kháng sinh không tiêu diệt được virus dengue gây bệnh. 

Thứ hai, tự ý sử dụng kháng sinh không đúng làm tăng nguy cơ đề kháng kháng sinh. Có nghĩa là mầm bệnh hay vi khuẩn có khả năng tạo ra cách chống lại thuốc kháng sinh làm cho kháng sinh không thể tiêu diệt hoặc ngăn chặn được sự phát triển của chúng. Hiện tượng này còn được gọi là “nhờn” kháng sinh. Dẫn tới hậu quả là kháng sinh kém hoặc không còn hiệu quả điều trị khi bị nhiễm khuẩn lần sau.

Ngoài ra, tự ý sử dụng kháng sinh gây lãng phí tiền bạc. Hơn nữa, việc đó càng khiến người bệnh mệt mỏi, có thể gặp tác dụng phụ của thuốc làm diễn biến bệnh phức tạp, lâu hồi phục; thậm chí có nguy cơ chuyển bệnh nặng.

Điều trị sốt xuất huyết như thế nào?

Hiện nay chưa có biện pháp điều trị đặc hiệu bệnh sốt xuất huyết. Bệnh thường có diễn biến tự thoái lui (self-limited). Biện pháp chủ yếu là điều trị triệu chứng như: hạ sốt, bù dịch, điện giải. Đa số người bệnh có thể điều trị theo đơn tại nhà. Theo dõi sát người bệnh và cần nhập viện ngay khi có một trong các dấu hiệu sau:

– Người bệnh thấy khó chịu hơn mặc dù sốt giảm hoặc hết sốt.

– Không ăn, uống được.

– Nôn ói nhiều.

– Đau bụng nhiều.

– Tay chân lạnh, ẩm.

– Mệt lả, bứt rứt.

– Chảy máu mũi, miệng hoặc xuất huyết âm đạo.

– Không tiểu trên 6 giờ.

– Biểu hiện hành vi thay đổi như lú lẫn, tăng kích thích, vật vã hoặc li bì.

Khi nào sử dụng thuốc kháng sinh ở người mắc sốt xuất huyết?

Người bệnh được chỉ định dùng khi sinh nếu mắc sốt xuất huyết nặng có nguy cơ nhiễm khuẩn thứ phát hoặc đã có các biển hiện, xét nghiệm bằng chứng nhiễm khuẩn thứ phát. 

Ngoài ra, trường hợp vừa nhiễm virus dengue vừa nhiễm một loại vi khuẩn gây bệnh thì cũng sẽ dùng thuốc kháng sinh. Việc sử dụng kháng sinh gì và cách sử dụng như thế nào cần thực hiện theo đơn điều trị của bác sĩ.

Để được giải đáp thắc mắc từ Đội ngũ Bác sĩ về bệnh sốt xuất huyết và biện pháp hồi phục sức khỏe cho mình và người thân, Bạn hãy nhấn tham gia Nhóm zalo Bacsi Online.

 

Tài liệu tham khảo

1. Sandopa, Dhanunjaya, et al. “Prescribing antibiotics to pediatric dengue: increasing risk of bacterial resistance.” Paediatrica Indonesiana 58.1 (2018): 53-8.

2. Siregar, A. S., et al. “The relationship between antibiotics treatment with length of stay and the daily temperature fluctuation of child patients infected by dengue at UNS Hospital.” IOP Conference Series: Earth and Environmental Science. Vol. 824. No. 1. IOP Publishing, 2021.

3. Adrizain, Riyadi, Djatnika Setiabudi, and Alex Chairulfatah. “The inappropriate use of antibiotics in hospitalized dengue virus-infected children with presumed concurrent bacterial infection in teaching and private hospitals in Bandung, Indonesia.” PLoS neglected tropical diseases 13.6 (2019): e0007438.

4. Wijesinghe, Aruna, et al. “Fatal co-infection with leptospirosis and dengue in a Sri Lankan male.” BMC Research Notes 8.1 (2015): 1-3.


Người lớn tuổi có nguy cơ cao mắc sốt xuất huyết nặng

Nguy cơ mắc sốt xuất huyết nặng ở người lớn tuổi

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do một trong 4 chủng virus dengue gây ra. Mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh. Tuy nhiên ở người lớn tuổi, triệu chứng bệnh thường không điển hình và đặc biệt là tăng nguy cơ sốt xuất huyết nặng, sốc sốt xuất huyết.

Biểu hiện sốt xuất huyết không điển hình ở người lớn tuổi

Sốt xuất huyết điển hình thường khởi phát với triệu chứng sốt cao đột ngột. Kèm theo đau đầu nhiều, đau sau hốc mắt, đau mỏi cơ khớp. Ngoài ra, có thể buồn nôn, nôn, tiêu chảy, ban xuất huyết ngoài da.

Ở người lớn tuổi, chức năng hệ miễn dịch suy giảm dẫn tới biểu hiện triệu chứng không điển hình khi mắc bệnh nhiễm khuẩn hay nhiễm virus. Người cao tuổi nhiễm virus dengue cũng thường biểu hiện với triệu chứng không điển hình: chỉ có sốt, ít có các biểu hiện khác như đau đầu, đau mỏi cơ,…

Biểu hiện sốt xuất huyết

Biểu hiện sốt xuất huyết

Nghiên cứu của tác giả Lee và cộng sự cho thấy,  gần một nửa người trên 65 tuổi mắc sốt xuất huyết thường chỉ biểu hiện duy nhất triệu chứng sốt mà không kèm theo dấu hiệu khác. Tương tự, nghiên cứu trên 6989 người nhiễm sốt xuất huyết, trong đó có 295 người từ 60 trở lên tại Singapore cho thấy người bệnh cao tuổi ít có triệu chứng đau đầu, buồn nôn, ban ngoài da hơn… so với nhóm trẻ tuổi.

Tăng nguy cơ diễn biến nặng ở người cao tuổi khi nhiễm sốt xuất huyết

So với những người trẻ tuổi, người cao tuổi tăng nguy cơ mắc bệnh sốt xuất huyết nặng và sốc sốt xuất huyết. Điều này đã được báo cáo trong nhiều nghiên cứu ở các khu vực khác nhau trên thế giới, dù hệ thống chăm sóc y tế ở khu vực đó phát triển hay kém phát triển.

Sốt xuất huyết dự phòng tổn thương gan

Sốt xuất huyết dự phòng tổn thương gan

Trong đợt bùng phát dịch sốt xuất huyết tại Đài Loan năm 2002, tỷ lệ mắc sốt xuất huyết nặng và sốc sốt xuất huyết cao nhất ở những người từ 60 tuổi trở lên. Tỷ lệ diễn biến nặng ở người cao tuổi cao gấp 7 lần so với người trẻ tuổi. 

Một nghiên cứu khác tại Singapore cho thấy trung bình khoảng 5 người cao tuổi nhiễm bệnh thì có một người mắc sốt xuất huyết nặng. Nghiên cứu tại Brazil báo cáo rằng người bệnh trong độ tuổi 60 đến 88 có nguy cơ sốt xuất huyết nặng tăng 1,5 lần so với nhóm 20 đến 59 tuổi.

Tại sao người lớn tuổi thường diễn biến nặng khi mắc sốt xuất huyết?

Một số lý do có thể góp phần gây ra diễn biến bệnh trầm trọng ở người cao tuổi khi mắc bệnh:

Trước tiên, quá trình lão hóa làm suy giảm các chức năng sinh lý các hệ cơ quan trong cơ thể và suy giảm chức năng miễn dịch.

Thứ hai, xác suất mắc bệnh sốt xuất huyết lần thứ 2 tăng lên theo độ tuổi. Người mắc bệnh lần 2 trong đời thường diễn biến nặng nề hơn lần đầu do phản ứng miễn dịch trong cơ thể.

Thứ ba, người cao tuổi thường có bệnh mạn tính như đái tháo đường, tăng huyết áp,… dẫn tới tăng nguy cơ tiến triển bệnh nặng khi nhiễm virus dengue.

Người lớn tuổi có nên điều trị ở nhà nếu mắc sốt xuất huyết?

Không. Người lớn tuổi khi nghi ngờ nhiễm sốt xuất huyết, cần đến cơ sở y tế gần nhất để khám và xét nghiệm xác định có mắc sốt xuất huyết không.

Theo Bộ Y tế khuyến cáo, người lớn tuổi ( tử 60 tuổi trở lên) mắc sốt xuất huyết nên nhập viện, không nên tự điều trị tại nhà.

Để được giải đáp thắc mắc về bệnh sốt xuất huyết và biện pháp hồi phục sức khỏe cho mình hoặc người thân lớn tuổi sau mắc bệnh, Bạn hãy nhấn tham gia Nhóm zalo Bacsi Online.

Liệu trình 10 ngày hỗ trợ bệnh nhân sốt xuất huyết

Liệu trình 10 ngày hỗ trợ bệnh nhân sốt xuất huyết

Mua ngay

Tài liệu tham khảo

1. Lee CC, Hsu HC, Chang CM, et al. Atypical presentations of dengue disease in the elderly visiting the ED. Am J Emerg Med. 2013;31(5):783–787.

2. Rowe EK, Leo YS, Wong JGX, et al. Challenges in dengue fever in the elderly: atypical presentation and risk of severe dengue and hospita-acquired infection. PLoS Negl Trop Dis. 2014;8(4).

3. Liu, Ching Chuan, et al. “High case-fatality rate of adults with dengue hemorrhagic fever during an outbreak in non-endemic Taiwan: risk factors for dengue-infected elders.” American Journal of Infectious Diseases 4.1 (2008): 10-17.

4. Vicente CR, Cerutti Junior C, Froschl G, et al. Influence of demographics on clinical outcome of dengue: a cross-sectional study of 6703 confirmed cases in Vitória, Espírito Santo State, Brazil. Epidemiol Infect. 2016;1–8.

5. Lee I-K, Liu J-W, Yang KD. Clinical and laboratory characteristics and risk factors for fatality in elderly patients with dengue hemorrhagic fever. Am J Trop Med Hyg. 2008;79(2):149–153.

6. Thai KTD, Nishiura H, Hoang PL, et al. Age-specificity of clinical dengue during primary and secondary infections. PLoS Negl Trop Dis. 2011;5:6.

 


Tại sao men gan tăng ở người mắc sốt xuất huyết dengue?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Đội ngũ bác sĩ của Bacsi Online

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus dengue gây nên. Gan là cơ quan tổn thương do virus dengue hay gặp nhất. Mức độ tổn thương gan đa dạng từ tăng men gan tới suy gan cấp, đe dọa tính mạng.

Sốt xuất huyết là gì?

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do một trong 4 chủng của virus dengue gây ra. Bệnh lây truyền qua vết đốt của muỗi cái Aedes aegypti là chủ yếu. Ngoài ra, còn có thể gặp do muỗi Aedes albopictus.   

Tại sao người bệnh sốt xuất huyết lại tăng men gan?

Gan là mục tiêu tấn công quan trọng của virus dengue khi xâm nhập vào cơ thể. Đồng thời, đây là cơ quan tổn thương hay gặp nhất ở người mắc sốt xuất huyết. Tổn thương gan mà cụ thể là tổn thương các tế bào gan gây tăng men gan, gồm tăng AST (GOT) và tăng ALT (GPT). 

Ngoài ra, người nhiễm sốt xuất huyết bị tổn thương gan còn có các triệu chứng như: buồn nôn/nôn, chán ăn, đau bụng, gan to, vàng da.  Xét nghiệm có tăng bilirubin máu, giảm albumin và protein máu.

Tăng men gan do virus dengue có hay gặp không?

Tăng men gan là dấu hiệu tổn thương gan hay gặp nhất ở người bị sốt xuất huyết. Theo các nghiên cứu cho thấy, 63%-97% người bệnh sốt xuất huyết tăng AST và  45%-96% người bệnh tăng ALT.

Cơ chế tổn thương gan do sốt xuất huyết dengue là gì?

Virus dengue trực tiếp tấn công tế bào gan và tế bào Kupffer tại gan. Hậu quả gây chết tế bào gan.

Khi một người nhiễm sốt xuất huyết lần thứ 2 trở đi với chủng khác của virus dengue, phản ứng miễn dịch trong cơ thể gây ra “cơn bão” cytokine (các chất viêm). Các cytokine tràn ngập trong máu, như một cơn bão… gây nên các phản ứng viêm ở khắp nơi trong cơ thể. Dẫn tới tổn thương nhiều cơ quan bao gồm cả gan.

Ngoài ra, sử dụng thuốc hạ sốt paracetamol (Acetaminophen) quá liều lượng, không đúng chỉ định cũng là một nguyên nhân làm nặng tình trạng tổn thương gan ở người bệnh sốt xuất huyết.

Đặc điểm tăng men gan trong sốt xuất huyết dengue?

Đa số các nghiên cứu chỉ ra rằng: ở người mắc sốt xuất huyết, AST thường tăng cao hơn ALT. Hay nói cách khác tỷ lệ AST/ALT lớn hơn 1. Đây là một đặc điểm giúp phân biệt tổn thương gan do virus dengue với viêm gan cấp do virus viêm gan A, B, C.

Các trường hợp sốt xuất huyết nặng có men gan tăng cao hơn trường hợp sốt xuất huyết không có biến chứng. Ở người bệnh, nồng độ trung bình của AST dao động khoảng 93,3-174 U/L; trong khi đó, nồng độ ALT trong khoảng 86-88,5 U/L.

Men gan (AST, ALT) đặc biệt tăng cao ở tuần thứ nhất của bệnh sốt xuất huyết. Theo dõi nồng độ men gan là một yếu tố tiên lượng nặng ở bệnh nhân sốt xuất huyết.

Để được giải đáp thắc mắc về bệnh sốt xuất huyết, các biện pháp bảo vệ gan, hạ men gan khi mắc bệnh, Bạn hãy nhấn tham gia Nhóm zalo Bacsi Online.

 

Tài liệu tham khảo

1. Samanta J, Sharma V. Dengue and its effects on liver. World J Clin Cases. 2015 Feb 16;3(2):125-31. doi: 10.12998/wjcc.v3.i2.125. PMID: 25685758; PMCID: PMC4317605.

2. Souza LJ, Alves JG, Nogueira RM, Gicovate Neto C, Bastos DA, Siqueira EW, Souto Filho JT, Cezário Tde A, Soares CE, Carneiro Rda C. Aminotransferase changes and acute hepatitis in patients with dengue fever: analysis of 1,585 cases. Braz J Infect Dis. 2004;8:156–163.

3. Parkash O, Almas A, Jafri SM, Hamid S, Akhtar J, Alishah H. Severity of acute hepatitis and its outcome in patients with dengue fever in a tertiary care hospital Karachi, Pakistan (South Asia) BMC Gastroenterol. 2010;10:43.

4. Couvelard A, Marianneau P, Bedel C, Drouet MT, Vachon F, Hénin D, Deubel V. Report of a fatal case of dengue infection with hepatitis: demonstration of dengue antigens in hepatocytes and liver apoptosis. Hum Pathol. 1999;30:1106–1110.

5. Marianneau P, Steffan AM, Royer C, Drouet MT, Jaeck D, Kirn A, Deubel V. Infection of primary cultures of human Kupffer cells by Dengue virus: no viral progeny synthesis, but cytokine production is evident. J Virol. 1999;73:5201–5206. 

6. Seneviratne SL, Malavige GN, de Silva HJ. Pathogenesis of liver involvement during dengue viral infections. Trans R Soc Trop Med Hyg. 2006;100:608–614.

 


Phát ban sốt xuất huyết trông như thế nào?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Đội ngũ bác sĩ của Bacsi Online

Sốt xuất huyết là bệnh do virus dengue gây nên, lây truyền qua trung gian muỗi vằn Aedes. Bệnh thường xuất hiện vào khoảng thời gian giao mùa vào mùa mưa. Bệnh nhân sốt xuất huyết biểu hiện sốt cao, đau đầu,… trong đó có biểu hiện ngoài da.

 Người mắc sốt xuất huyết nếu bị phát ban thì thường xuất hiện vào ngày thứ 3-4 sau khởi sốt. Ban nổi ngoài da sẽ liên tục xuất hiện và có xu hướng ngày càng dày đặc.

Sốt xuất huyết bị phát ban trông như thế nào?

Các triệu chứng về da ở bệnh nhân mắc sốt xuất huyết được chia thành 4 loại gồm:

– Ban xuất huyết (còn gọi là đốm xuất huyết, petechiae) là những chấm li ti màu đỏ dưới da. 

– Ban dạng sởi (morbilliform)

– Ban dát sẩn (maculopapular)

– Chỉ ngứa da, không có ban.

Sốt xuất huyết phát ban ở đâu?

Ban da do sốt xuất huyết thường xuất hiện toàn thân. Một số trường hợp có thể chỉ phát ban ở thân mình hoặc chỉ ở chi thể. Nghiên cứu trên 124 người nhiễm sốt xuất huyết thấy phát ban toàn thân (48,3%), chi thể (32,8%) và thân mình (18,9%).

Cũng theo nghiên cứu trên, tổn thương niêm mạc hay gặp nhất ở kết mạc mắt (20,9%), tiếp theo là tổn thương xuất hiện ở môi, vòm miệng, lưỡi.

Phát ban có hay gặp ở người mắc sốt xuất huyết không?

Theo các nghiên cứu, khoảng 50 đến 82% người bệnh sốt xuất huyết có các triệu chứng về da. Ngoài biểu hiện ở da, bệnh còn có tổn thương niêm mạc gặp ở 15% đến 30% người mắc sốt xuất huyết. 

Ban do sốt xuất huyết bao lâu thì hết?

Thông thường trong khoảng 1 tuần, khi người bệnh bước sang giai đoạn hồi phục thì ban dát sẩn và ban dạng sởi sẽ hết. Nếu có ban xuất huyết sẽ chuyển sang màu sẫm xanh tím, rồi dần nhạt màu và trở về bình thường trong khoảng 2 tuần.

Để được giải đáp thắc mắc về bệnh sốt xuất huyết và biện pháp hồi phục sức khỏe sau mắc bệnh, Bạn hãy nhấn tham gia Nhóm zalo Bacsi Online.

Tài liệu tham khảo

1. Huang, Hsin-Wei, et al. “Clinical significance of skin rash in dengue fever: A focus on discomfort, complications, and disease outcome.” Asian pacific journal of tropical medicine 9.7 (2016): 713-718.

2. Thomas EA, John M, Bhatia A. Cutaneous manifestation of dengue viral infection in Punjab (North India). Int J Dermatol. 2007;46:715-9. 

3. Waterman SH, Gubler DJ. Dengue fever. Clin Dermatol. 1989;7:117-22. 

4. Itoda I, Masuda G, Suganuma A et al. Clinical features of 62 imported cases of dengue fever in Japan. Am J Trop Med Hyg. 2006;75:470-4.

5. Thomas EA, John M, Bhatia A. Cutaneous manifestation of dengue viral infection in Punjab (North India). Int J Dermatol. 2007;46:715-9.

 


Viêm màng não: biến chứng nguy hiểm của bệnh sốt xuất huyết

Tham vấn y khoa cùng Đội ngũ bác sĩ của Bacsi Online

Viêm màng não là một biến chứng hết sức nguy hiểm do sốt xuất thuyết. Vậy biến chứng này có hay gặp không và có biểu hiện như thế nào?

Sốt xuất huyết dengue là gì?

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do virus lây truyền  qua động vật chân đốt sang người phổ biến nhất. Cụ thể, bệnh do 2 loài muỗi thuộc họ chi Aedes là trung gian truyền bệnh. Trong đó, muỗi vằn Aedes aegypti gặp nhiều hơn.

Tùy từng các thể, bệnh biểu hiện ở nhiều mức độ khác nhau từ không có triệu chứng tới triệu chứng nặng. Viêm màng não do sốt xuất huyết dengue là một biến chứng nguy hiểm, có thể dẫn tới tử vong nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời.

Viêm màng não do sốt xuất huyết có hay gặp không?

Theo nghiên cứu cho thấy 4–21% bệnh nhân sốt xuất huyết dẫn tới viêm màng não và viêm não-màng não. Các trường hợp viêm màng não do virus dengue đã được báo cáo ở Ấn Độ (Misra và cộng sự), Sri Lanka (Kularatne và cộng sự) và tại Việt Nam (Solomon và cộng sự).

Biển hiện viêm màng não ở bệnh nhân sốt xuất huyết

Bệnh nhân sốt xuất huyết biến chứng viêm màng não sẽ có các triệu chứng thần kinh như: đau đầu nhiều, mất định hướng không gian, co giật, liệt nửa người và thậm chí hôn mê.

Bệnh cạnh đó, còn có các dấu hiệu trên điện não đồ và cộng hưởng từ sọ não tương ứng với vị trí thần kinh tổn thương. Nhiều nghiên cứu chỉ ra tổn thương xuất hiện ở nhiều vùng khác nhau trên não của bệnh nhân mắc sốt xuất huyết.

Nhóm tác giả Carod-Artal nghiên cứu não của bệnh nhân viêm màng não do sốt xuất huyết tử vong cho thấy: hiện tượng phù não, xung huyết, chảy máu, thâm nhiễm tế bào lympho quanh mạch, thậm chí hoại tử não.

Chẩn đoán viêm màng não ở bệnh nhân sốt xuất huyết như thế nào?

Hầu hết các trường hợp được chẩn đoán qua triệu chứng lâm sàng của bệnh, xét nghiệm máu xác định virus dengue kết hợp loại trừ các nguyên nhân do virus hướng thần kinh khác.

Các dấu hiệu trên cộng hưởng từ hay chụp cắt lớp sọ não không đặc hiệu cho bệnh. Song kết quả chụp có thể góp phần định hướng xét nghiệm dịch não tủy.

Nếu còn thắc mắc về bệnh sốt xuất huyết và biện pháp hồi phục sức khỏe sau mắc bệnh, Bạn hãy nhấn tham gia Nhóm zalo Bacsi Online để được tư vấn trực tiếp từ Đội ngũ Bác sĩ của Bacsi Online.

Tài liệu tham khảo

1. Domingues RB, Kuster GW. Diagnosis and Management Neurologic Manifestations Associated with Acute Dengue Virus Infection. J Neuroinfectious Dis. 2014;5(1):1–5.

2. Misra UK, Kalita J, Syam UK, Dhole TN. Neurological manifestations of dengue virus infection. J Neurol Sci. 2006;244(1- 2):117–22.

3. Kularatne SAM, Pathirage MMK, Gunasena S. A case series of dengue fever with altered consciousness and electroencephalogram changes in Sri Lanka. Trans R Soc Trop Med Hyg. 2008;102(10):1053–4

4. Solomon T, Dung NM, Vaughn DW, Kneen R, Thao LTT, Raengsakulrach B, et al. Neurological manifestations of dengue infection. Lancet. 2000;355(9209):1053–9.


Ảnh hưởng lâu dài của sốt xuất huyết dengue

Sốt xuất huyết dengue là bệnh truyền nguy hiểm lây truyền qua trung gian muỗi vằn. Sau khi khỏi bệnh, hầu hết bệnh nhân sốt xuất huyết có sức khỏe tốt dần lên trong vài ngày hoặc vài tuần. Tuy nhiên, một số người vẫn chịu những ảnh hưởng sức khỏe kéo dài sau khi đã khỏi sốt xuất huyết.

Bệnh sốt xuất huyết xảy ra khi nhiễm một trong các chủng của virus dengue. Biểu hiện với các triệu chứng như sốt cao, đau đầu, đau cơ khớp, có thể kèm theo xuất huyết với mức độ khác nhau. Mức độ biểu hiện bệnh đa dạng từ nhẹ tới nặng. Hiện chưa có vaccine và biện pháp điều trị đặc hiệu. Bất kỳ ai mắc sốt xuất huyết đều có thể gặp hậu quả sức khỏe kéo dài sau đó. 

1. Mệt mỏi, suy giảm khả năng miễn dịch do Sốt xuất huyết

Đây là một trong những triệu chứng phổ biến nhất sau mắc bệnh sốt xuất huyết, đặc biệt ở người mắc bệnh mức độ nặng. Mệt mỏi kéo dài trong vài tuần ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày và khả năng làm việc. Nghiên cứu công bố trên Tạp chí Y học Nhiệt đới (Đại học Oxford) cho thấy có tới 32% người bệnh vẫn cảm thấy mệt mỏi sau khi ra viện 2 tháng [1]. Ngoài ra, sốt xuất huyết làm suy giảm hệ miễn dịch trong vài tuần, khiến cơ thể dễ mắc các bệnh nhiễm trùng khác.

2. Đau đầu, đau cơ khớp

Cảm giác đau nhức người, đặc biệt là đau cơ và khớp xuất hiện ngay ở giai đoạn cấp tính của bệnh. Đau cơ nhiều vùng lưng và gốc chi; đau dẫn tới khó đi lại. Đôi khi, cảm giác đau trầm trọng kèm theo sốt cao nên sốt xuất huyết còn được gọi là “cơn sốt vỡ xương” (breakbone fever). Triệu chứng đau nhiều khớp và đau cơ có thể tiếp tục kéo dài vài tuần tới cả tháng sau khỏi bệnh.

3. Lo lắng, trầm cảm

Kết quả nghiên cứu thấy trong giai đoạn cấp tính của bệnh, 60% đến 90% người bệnh có biểu hiện lo lắng và trầm cảm. Tỷ lệ gặp gặp các triệu chứng trên ở giai đoạn hồi phục từ 5% đến 15% [2],[3],[4]. Đáng chú ý, sau 3 tháng vẫn còn tới 5% người khỏi sốt xuất hiện có triệu chứng trầm cảm, lo lắng [5]. Phụ nữ có các triệu chứng trầm cảm nghiêm trọng hơn nam giới.

4. Thiếu hụt vi chất dinh dưỡng 

Tình trạng thiếu vitamin và khoáng chất thường thấy sau mắc sốt xuất huyết. Đây là một nguyên nhân khiến tình trạng đang khớp kéo dài hơn sau khỏi bệnh. 

Nghiên cứu trên người bệnh đã khỏi bệnh sốt xuất huyết phát hiện thấy tình trạng thiếu vitamin D, B12, E, K [6], [7]. Do đó, người mới khỏi sốt cần có chế độ ăn uống giàu chất dinh dưỡng, đầy đủ các nhóm thực phẩm đặc biệt là nhóm cung vitamin và khoáng chất. Bổ sung vitamin và khoáng chất giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn, nâng cao khả năng miễn dịch của cơ thể.

5. Rụng tóc

Rụng tóc sau sốt xuất huyết khá phổ biến. Tình trạng này xuất hiện sau khỏi bệnh 1-2 tháng và kéo dài trong vài tháng [8], [9]. Thuật ngữ chuyên ngành tiếng Anh chỉ tình trạng rụng tóc này là “telogen effluvium”. Rụng tóc sau nhiễm virus dengue mang tính tạm thời. Tóc thường mọc lại nhưng cần thời gian khoảng 6-9 tháng.

Để được giải đáp thắc mắc về bệnh sốt xuất huyết và biện pháp hồi phục sức khỏe sau mắc bệnh giúp hạn chế ảnh hưởng kéo dài của sốt xuất huyết, Bạn hãy nhấn tham gia Nhóm zalo Bacsi Online.

 

Tài liệu tham khảo

1. Sigera PC, Rajapakse S, Weeratunga P, De Silva NL, Gomes L, Malavige GN, Rodrigo C, Fernando SD. Dengue and post-infection fatigue: findings from a prospective cohort-the Colombo Dengue Study. Trans R Soc Trop Med Hyg. 2021 Jun 2;115(6):669-676.

2. Lovibond SH, Lovibond PF. Manual for depression anxiety and stress scale. 2nd Ed. Sydeney NSW: Psychology Found Aust; 1995: 42.

3. Schwazer R, Jeiruslem M. The general self-efficacy scale. In: Weinman J, Wright S, Johnston M: measures in Health Psychology: Windsor Eng: Nfer-Nelson; 1995.

4. Lau-Walker M. Relationship between illness representation and self-efficacy. J Adv Nurs 2004; 48:216-25

5. Bandura A. Self-efficacy. In: Ramachaudran VS. (Ed.), Encyclopedia of human behavior New York: Academic Press.1994; 4:71-81.

6. Fatima H, Riaz M, Mahmood Z, Yousaf F, Shahid M. Dengue viral infection deteriorates vitamin D3, K, thrombopoietin, and angiotensinogen levels in humans. European Journal of Inflammation. 2018;16.

7. Dissanayake S, Tennekoon S, Gaffoor S, Liyanage G. Vitamin D Deficiency in Dengue Hemorrhagic Fever and Dengue Shock Syndrome among Sri Lankan Children: A Case-Control Study. J Trop Med. 2021;2021:4173303.

8. Chu, Chia-Bao, and Chao-Chun Yang. “Dengue-associated telogen effluvium: A report of 14 patients.” Dermatologica sinica 35.3 (2017): 124-126.

9. Wei KC, Huang MS, Chang TH. Dengue Virus Infects Primary Human Hair Follicle Dermal Papilla Cells. Front Cell Infect Microbiol. 2018 Aug 21;8:268.

 


Sốt xuất huyết có mấy chủng? Chủng nào nguy hiểm nhất?

Tham vấn y khoa cùng Đội ngũ bác sĩ của Bacsi Online

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do một trong 4 chủng virus dengue gây ra. Vậy 4 chủng virus gây  sốt xuất huyết là gì? Chủng nào nguy hiểm nhất?

4 chủng sốt xuất huyết là gì? Chủng nào nguy hiểm nhất?

Sốt xuất huyết xảy ra khi cơ thể nhiễm một trong các chủng virus dengue DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Đó là 4 chủng dengue. Bệnh lây lan do muỗi vằn truyền virus dengue từ người bệnh sang người khỏe mạnh qua vết muỗi đốt. Muỗi truyền bệnh gồm hai loài của chi Aedes, đó là Aedes aegypti và Aedes albopictus. Trong đó, Aedes aegypti là trung gian truyền bệnh chủ yếu.

Sau khi nhiễm một chủng khỏi bệnh, cơ thể chỉ có miễn dịch suốt đời với chủng đó. Có nghĩa là, sẽ không mắc 2 lần cùng một chủng sốt xuất huyết. Tuy nhiên, vẫn có thể nhiễm các chủng virus dengue khác, nên một người có thể mắc bệnh tối đa 4 lần trong đời. Hơn nữa, sốt xuất huyết lần 2, lần 3, thậm chí lần 4 thường nặng hơn lần trước. Một số trường hợp có thể mắc cùng lúc 2 chủng virus dengue. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, khoảng 390 triệu người mắc sốt xuất huyết mỗi năm trên toàn cầu và ít nhất 96 triệu người cần nhập viện điều trị.

Đa số các trường hợp mắc bệnh có biểu hiện nhẹ tương tự bệnh cúm. Tuy nhiên, người bệnh sốt xuất huyết do chủng virus DEN-2 có tỷ lệ diễn biến nặng (như sốc sốt xuất huyết dengue) và có thể gây tử vong cao hơn mắc sốt xuất huyết do các chủng còn lại. Do đó theo các chuyên gia, virus DEN-2 được xem là chủng nguy hiểm nhất. Đầu tháng 10 năm 2022, cơ quan y tế của Ấn Độ đã tuyên bố: Dịch do chủng DEN-2 là tình trạng khẩn cấp y tế tại nước này.

Dấu hiệu nhận biết mắc bệnh sốt xuất huyết?

Nhiễm virus dengue gây ra biểu hiện đa dạng tùy từng cá thể. Bệnh có thể biểu hiện nhẹ với các triệu chứng không đặc hiệu (tương tự mắc cúm) hoặc bệnh lý xuất huyết trầm trọng, đe dọa tính mạng nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. 

Sau thời gian ủ bệnh 4-10, bệnh xuất huyết xuất hiện và thường kéo dài 2-7 ngày. Các triệu chứng của bệnh gồm:

– Sốt cao đột ngột, liên tục

– Đau đầu nhiều, đau sau hốc mắt, đau cơ

– Da xung huyết, thường có chấm xuất huyết dưới da.

– Chán ăn, buồn nôn, nôn mửa, đau thượng vị, tiêu chảy

Có thể kèm theo triệu chứng xuất huyết như chảy máu chân răng, chảy máu mũi,…

Điều trị bệnh như thế nào?

Hiện chưa có biện pháp đặc trị bệnh này. Khi thấy có các triệu chứng trên, đặc biệt nếu đang sinh sống trong khu vực có dịch nên đến khám ngay tại các cơ sở y tế để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời. Đối với trẻ em, cha mẹ hoặc người chăm sóc trẻ cần thường xuyên theo dõi và đưa trẻ đi khám khi có bất kỳ biểu hiện bất thường nào.

Để được giải đáp thắc mắc về bệnh sốt xuất huyết và biện pháp hồi phục sức khỏe sau mắc bệnh, Bạn hãy nhấn tham gia Nhóm zalo Bacsi Online.

Tài liệu tham khảo:

1. Vicente CR et al. Serotype influences on dengue severity: a cross-sectional study on 485 confirmed dengue cases in Vitória, Brazil. BMC Infect Dis. 2016 Jul 8;16:320.

2. Gupta, A., Rijhwani, P., Pahadia, M. R., Kalia, A., Choudhary, S., Bansal, D. P., … & Jat, R. K. (2021). Prevalence of Dengue Serotypes and Its Correlation With the Laboratory Profile at a Tertiary Care Hospital in Northwestern India. Cureus, 13(5).

2. What is DENV-2? All you need to know about new dangerous dengue strain. Business-Standard.com


Androgen và phụ nữ mãn kinh

Androgen là gì? Tại sao phụ nữ mãn kinh cần biết hormone này?

Androgen còn được gọi là nội tiết tố nam. Cơ thể phụ nữ có sản xuất nội tiết tố này không? Nếu có thì vai trò của nội tiết tố này với phụ nữ nói chung và phụ nữ mãn kinh là gì?

1. Nội tiết tố androgen là gì?

Androgen là một loại hormone chủ yếu ở phái mạnh, nên còn được gọi là nội tiết tố nam. Quả thực, cả cơ thể đàn ông và phụ nữ đều sản xuất nội tiết tố này nhưng với lượng khác nhau.

Cơ thể phụ nữ tự nhiên chỉ sản xuất ra một lượng androgen khoảng 1/10 đến 1/2 so với cơ thể nam giới.

Ở phụ nữ, nội tiết tố androgen được tiết ra bởi buồng trứng và tuyến thượng thận – một tuyến nội tiết nằm ngay phía trên của thận. Nội tiết tố này được chuyển hóa trong cơ thể thành nội tiết tố nữ estrogen.

2. Vai trò của androgen ở phụ nữ

Androgen là một hormone quan trọng tham gia quá trình tăng trưởng và sinh sản. Thiếu hormone này sẽ ảnh hưởng tới sự phát triển cơ bắp, phát triển xương, chức năng sinh dục. 

Khi bước vào tuổi dậy thì, hormone này tham gia kích thích mọc lông ở các vùng như lông mu, lông nách. Androgen cũng tác động đến sự phân bố các mô mỡ trong cơ thể, cung cấp năng lượng và cảm giác hạnh phúc.

Androgen và phụ nữ mãn kinh

3. Androgen và mãn kinh ở phụ nữ

Sau khi mãn kinh, nội tiết tố androgen tiếp tục được mô mỡ chuyển hóa thành estrogen. Đó là lý do tại sao những phụ nữ thừa cân (tích nhiều mỡ trong cơ thể) có lượng estrogen cao hơn.

Nội tiết tố androgen, đặc biệt là testosterone, có ảnh hưởng đến ham muốn tình dục và khoái cảm. Có hai dạng testosterone là testosterone tự do và testosterone liên kết. Testosterone liên kết là testosterone gắn với một protein khi lưu thông trong máu, còn testosterone tự do thì không liên kết với protein.

Androgen có vai trò quan trong đến ham muốn tình dục ở phụ nữ

Chỉ testosterone tự do – chiếm lượng nhỏ chỉ 2% tổng lượng testosterone trong cơ thể – mới tác động trực tiếp lên các mô cơ thể. Phụ nữ lớn tuổi có lượng testosterone tự do giảm nhẹ. 

Buồng trứng vẫn tiếp tục sản xuất androgen và testosterone ở phụ nữ sau mãn kinh. Nồng độ testosterone thấp hơn ở những phụ nữ cắt cả hai buồng trứng.

Testosterone có vai trò lớn hơn so estrogen trong việc duy trì ham muốn tình dục. Bước sang thời kỳ mãn kinh, estrogen sụt giảm nhiều hơn nhanh hơn androgen. Do đó, dẫn tới mất cân bằng tỷ lệ giữa estrogen và androgen. Sự thay đổi tỷ lệ này lý giải cho một số vấn đề về trở ngại sinh hoạt tình dục và giảm ham muốn mà phụ nữ gặp phải sau mãn kinh.

——-

Tham khảo: 100 questions & answers about menopause


Đau đầu migraine là gì

Đau nửa đầu migraine ở phụ nữ mãn kinh

Tham vấn y khoa cùng Đội ngũ bác sĩ của Bacsi Online

Đau nửa đầu migraine là một vấn đề sức khỏe thường gặp ở nữ giới nhiều hơn nam giới. Các triệu chứng cơn đau nửa đầu có thể cải thiện hoặc xấu đi khi tới tuổi mãn kinh.

1. Đau nửa đầu migraine là gì?

Đau đầu migraine là bệnh đau đầu từng cơn. Mỗi cơn đau có cường độ thay đổi từ thoáng qua, nhẹ tới nặng và chỉ nhói đau ở một nửa bên đầu. Cơn đau có thể nghiêm trọng gây cản trở hoạt động thường ngày.

Đôi khi chỉ xuất hiện đau nửa đầu bên trái hoặc bên phải hoặc luân chuyển hai bên trái phải. Thời gian mỗi cơn đau nửa đầu migraine kéo dài nhiều giờ và có thể tới 2-3 ngày.

Đau đầu migraine là gì

Ngoài đau đầu, người bệnh còn cảm thấy buồn nôn, nôn, tăng nhạy cảm với âm thanh và ánh sáng.

Một số người gặp các dấu hiệu kéo dài trong vài phút và có thể tới 30 phút, trước khi cơn đau nửa đầu xay ra. Các dấu hiệu đó bao gồm: rối loạn thị giác (mờ mắt, hoa mắt), rối loạn ngôn ngữ (mất ngôn ngữ, khó nói), mất thính lực tạm thời, cảm giác tê tay,… Cũng có những người không gặp phải tình trạng này.

2. Mãn kinh là gì?

Mãn kinh đánh dấu kết thúc khả năng mang thai tự nhiên ở phụ nữ. Giai đoạn mãn kinh được xác định 12 tháng sau kỳ kinh cuối cùng. 

Tuổi mãn kinh trung bình là 51 tuổi, nhưng có thể bắt đầu sớm lúc 40 tuổi hoặc muộn hơn ở độ tuổi 60. Một số trường hợp mãn kinh sớm ở độ tuổi 20-30 gây vô sinh.

Tiền mãn kinh là thời gian trước mãn kinh. Giai đoạn tiền mãn kinh kéo dài 2-4 năm và có thể tới chục năm. Trong thời gian này, kinh nguyệt thưa và không đều.

Các triệu chứng phụ nữ tiền mãn kinh có thể gặp bao gồm:

  • Cơn nóng bừng
  • Ra mồ hôi đêm
  • Âm đạo khô, giảm ham muốn
  • Hồi hộp trống ngực
  • Rối loạn giấc ngủ
  • Thay đổi tâm lý: lo âu, trầm cảm..

Chứng đau nửa đầu có thể cải thiện khi mãn kinh

Một số triệu chứng như cơn nóng bừng, ra mồ hôi đêm,… có thể thuyên giảm sau giai đoạn tiền mãn kinh, chu kỳ kinh nguyệt ngừng hoàn toàn. Nhưng số các triệu chứng khác như khô âm đạo còn kéo dài do liên quan đến sự thiếu hụt nội tiết tố estrogen ở phụ nữ mãn kinh.

3. Mãn kinh ảnh hưởng đến bệnh đau nửa đầu migraine như thế nào?

Bước sang thời kỳ mãn kinh, các triệu chứng của bệnh đau nửa đầu có thể giảm dần, không thay đổi hoặc trầm trọng hơn. Một số phụ nữ gặp cơn đau đầu migraine trong thời kỳ hành kinh (chứng đau nửa đầu kinh nguyệt). Đối với những trường hợp này, triệu chứng đau nửa đầu có thể cải thiện khi mãn kinh. 

Theo một nghiên cứu trên tạp chí Hội đau đầu Hoa Kỳ (American Headache Society), cơn đau nửa đầu xảy ra thường xuyên hơn trong giai đoạn chuyển tiếp tiền mãn kinh ở phụ nữ có tiền sử bị đau đầu migraine.

4. Liệu pháp hormone thay thế có ảnh hưởng đến bệnh đau nửa đầu migraine không?

Một số nghiên cứu cho thấy, liệu pháp hormone thay thế có thể làm bệnh đau nửa đầu tồi tệ hơn. Theo nghiên cứu trên Tạp chí thần kinh học Châu Âu, tỷ lệ bị đau đầu (trong đó có đau nửa đầu migraine) ở nhóm phụ nữ mãn kinh điều trị liệu pháp hormone thay thế so với nhóm không dùng liệu pháp này.

Ngược lại, các nghiên cứu khác cho thấy liệu pháp hormone thay thế  giúp cải thiện tình trạng bệnh đau nửa đầu. Một số phụ nữ lựa chọn liệu pháp hormone thay thế để kiểm soát các triệu chứng mãn kinh như như bốc hỏa và khô âm đạo. Bổ sung hormone với liều thấp ít gây ra chứng đau nửa đầu. 

5. Biện pháp dự phòng và giảm chứng đau nửa đầu tại nhà

Chườm lạnh: Dùng khăn vải thấm ướt bọc đá lạnh chườm lên trán, da đầu hoặc cổ giúp cải thiện cơn giảm đau.

Nghỉ ngơi trong phòng tối, yên tĩnh: Ánh sáng mạnh và tiếng ồn cường độ cao khiến cơn đau đầu tồi tệ hơn. Khi cơn đau nửa đầu xảy ra, người bệnh nên nghỉ ngơi trong phòng tối, yên tĩnh giúp giảm triệu chứng và phục hồi nhanh hơn.

Nghỉ ngơi trong phòng tối, yên tĩnh khi bị đau nửa đầu migraine

Tập thể dục đều đặn: Đừng tập khi bạn đang có cơn đau đầu migraine, vì có thể khiến cơn đau nặng hơn. Nên tập luyện khi cảm thấy khỏe mạnh. Việc tập luyện thường xuyên có thể ngăn ngừa đau đầu. Bên cạnh đó, chơi thể thao thúc đẩy cơ thể bạn giải phóng endorphin – một chất giảm đau tự nhiên; đồng thời, chất này cũng có tác dụng giảm căng thẳng và ngủ ngon hơn.

Ngủ đủ giấc: Thiếu ngủ hoặc ngủ quá nhiều có thể là yếu tố kích thích cơn đau nửa đầu. Nên duy trì thói quen đi ngủ và thức dậy vào khung giờ cố định hàng ngày.

Tránh các yếu tố kích thích gây xuất hiện cơn đau nửa đầu: Một số loại thức ăn hoặc yếu tố bất thường có thể là yếu tố khởi phát cơn đau. Hãy chú ý tìm ra những yếu tố này và tránh tiếp xúc. Chẳng hạn, một số phụ nữ bị đau nửa đầu khi uống rượu vang đỏ hoặc ngửi thấy mùi đặc biệt. 

6. Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Mãn kinh không phải là tình trạng bệnh lý, và phụ nữ không nhất thiết phải đi khám bác sĩ khi bước sang độ tuổi mãn kinh.

Phụ nữ độ tuổi mãn kinh có tiền sử đau nửa đầu nên đi khám trong một số trường hợp sau:

  • Tình trạng đau nửa đầu hết hoặc được cải thiện, và bạn muốn ngừng uống thuốc điều trị đau nửa đầu
  • Triệu chứng đau nửa đầu trở nên tồi tệ hơn trong thời kỳ mãn kinh/tiền mãn kinh.
  • Uống thuốc điều trị đau nửa đầu nhưng không hiệu quả
  • Nếu muốn khám và tư vấn sử dụng liệu pháp hormone thay thế
  • Có dấu hiệu mãn kinh rất sớm trước 40 tuổi hoặc mất kinh đột ngột mà không rõ lý do