Androgen là gì? Tại sao phụ nữ mãn kinh cần biết hormone này?

Androgen còn được gọi là nội tiết tố nam. Cơ thể phụ nữ có sản xuất nội tiết tố này không? Nếu có thì vai trò của nội tiết tố này với phụ nữ nói chung và phụ nữ mãn kinh là gì?

1. Nội tiết tố androgen là gì?

Androgen là một loại hormone chủ yếu ở phái mạnh, nên còn được gọi là nội tiết tố nam. Quả thực, cả cơ thể đàn ông và phụ nữ đều sản xuất nội tiết tố này nhưng với lượng khác nhau.

Cơ thể phụ nữ tự nhiên chỉ sản xuất ra một lượng androgen khoảng 1/10 đến 1/2 so với cơ thể nam giới.

Ở phụ nữ, nội tiết tố androgen được tiết ra bởi buồng trứng và tuyến thượng thận – một tuyến nội tiết nằm ngay phía trên của thận. Nội tiết tố này được chuyển hóa trong cơ thể thành nội tiết tố nữ estrogen.

2. Vai trò của androgen ở phụ nữ

Androgen là một hormone quan trọng tham gia quá trình tăng trưởng và sinh sản. Thiếu hormone này sẽ ảnh hưởng tới sự phát triển cơ bắp, phát triển xương, chức năng sinh dục. 

Khi bước vào tuổi dậy thì, hormone này tham gia kích thích mọc lông ở các vùng như lông mu, lông nách. Androgen cũng tác động đến sự phân bố các mô mỡ trong cơ thể, cung cấp năng lượng và cảm giác hạnh phúc.

3. Androgen và mãn kinh ở phụ nữ

Sau khi mãn kinh, nội tiết tố androgen tiếp tục được mô mỡ chuyển hóa thành estrogen. Đó là lý do tại sao những phụ nữ thừa cân (tích nhiều mỡ trong cơ thể) có lượng estrogen cao hơn.

Nội tiết tố androgen, đặc biệt là testosterone, có ảnh hưởng đến ham muốn tình dục và khoái cảm. Có hai dạng testosterone là testosterone tự do và testosterone liên kết. Testosterone liên kết là testosterone gắn với một protein khi lưu thông trong máu, còn testosterone tự do thì không liên kết với protein.

Chỉ testosterone tự do – chiếm lượng nhỏ chỉ 2% tổng lượng testosterone trong cơ thể – mới tác động trực tiếp lên các mô cơ thể. Phụ nữ lớn tuổi có lượng testosterone tự do giảm nhẹ. 

Buồng trứng vẫn tiếp tục sản xuất androgen và testosterone ở phụ nữ sau mãn kinh. Nồng độ testosterone thấp hơn ở những phụ nữ cắt cả hai buồng trứng.

Testosterone có vai trò lớn hơn so estrogen trong việc duy trì ham muốn tình dục. Bước sang thời kỳ mãn kinh, estrogen sụt giảm nhiều hơn nhanh hơn androgen. Do đó, dẫn tới mất cân bằng tỷ lệ giữa estrogen và androgen. Sự thay đổi tỷ lệ này lý giải cho một số vấn đề về trở ngại sinh hoạt tình dục và giảm ham muốn mà phụ nữ gặp phải sau mãn kinh.

——-

Tham khảo: 100 questions & answers about menopause