Estrogen Receptor: Vệ sĩ thầm lặng bảo vệ sức khoẻ phụ nữ
Estrogen Receptor Alpha (ERα) và Estrogen Receptor Beta (ERβ) là hai loại thụ thể estrogen thuộc loại thụ thể hormone. Những thụ thể này đóng vai trò quan trọng trong việc trung gian các tác dụng sinh học của Estrogen, một hormone điều chỉnh một loạt các quá trình sinh lý, đặc biệt là trong các mô sinh sản, hệ tim mạch, xương khớp và hệ thần kinh trung ương.
1. Estrogen Receptor Alpha (ERα):
• Vị trí: ERα tập trung nhiều ở các mô như nội mạc tử cung, gan, vú, xương, mạch máu và một số vùng của não.
• Vai trò: Vai trò chính trong sức khỏe sinh sản, tăng cường mật độ xương và bảo vệ chức năng tim mạch, nhưng nếu biểu hiện quá mức, ERα sẽ liên kết với sự phát triển của các loại ung thư phụ thuộc hormone, đặc biệt là ung thư vú.
2. Estrogen Receptor Beta (ERβ):
• Vị trí: ERβ tập trung chủ yếu buồng trứng, phổi, đường tiêu hóa và một số phần của hệ miễn dịch và hệ thần kinh trung ương.
• Chức năng: ERβ có xu hướng hoạt động như một thụ thể cân bằng trong các mô nơi cả ERα và ERβ đều được biểu hiện. ERβ thường chống lại các tác dụng tăng sinh của ERα, như một yếu tố bảo vệ. ERβ có tác dụng chống tăng sinh và chống viêm, có khả năng chống lại các tác dụng thúc đẩy tăng trưởng của Erα và có thể có vai trò bảo vệ các tế bào thần kinh
3. Vai trò của ERα và ERβ trong sức khỏe phụ nữ
Hai loại thụ thể này có những vai trò khác biệt nhưng bổ trợ lẫn nhau để duy trì sự cân bằng và bảo vệ cơ thể. Dưới đây là một số vai trò quan trọng của ERα và ERβ đối với sức khỏe phụ nữ:
3.1. Bảo vệ sức khỏe tim mạch
ERα đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tim mạch bằng cách điều chỉnh nồng độ cholesterol và ngăn ngừa tích tụ mảng bám trong động mạch. Sau giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh, nồng độ estrogen giảm, làm suy yếu tác động của ERα, dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh tim mạch cao hơn. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc duy trì cân bằng ERα có thể giúp ngăn ngừa các bệnh như xơ vữa động mạch và tăng huyết áp.
3.2. Bảo vệ xương và ngăn ngừa loãng xương
ERβ có vai trò quan trọng trong việc duy trì mật độ xương và ngăn ngừa loãng xương. Khi nồng độ estrogen giảm trong giai đoạn mãn kinh, sự suy giảm hoạt động của ERβ khiến xương mất đi khả năng tự tái tạo, dẫn đến nguy cơ gãy xương cao. Bổ sung estrogen hoặc các chất thay thế có thể giúp kích hoạt lại ERβ, từ đó giảm thiểu nguy cơ loãng xương.
3.3. Ức chế sự phát triển của ung thư
Cả ERα và ERβ đều đóng vai trò quan trọng trong việc ức chế sự phát triển của một số loại ung thư, đặc biệt là ung thư vú và ung thư buồng trứng. ERα giúp điều hòa sự phát triển tế bào, trong khi ERβ có tác dụng làm giảm sự phân chia tế bào, từ đó kiểm soát sự phát triển bất thường của tế bào ung thư.
3.4. Bảo vệ sức khỏe thần kinh
Estrogen thông qua ERβ còn có vai trò bảo vệ tế bào thần kinh và duy trì chức năng nhận thức. Nghiên cứu cho thấy, ERβ có khả năng ngăn ngừa sự suy giảm trí nhớ và bảo vệ não bộ khỏi các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer và Parkinson. Sau mãn kinh, nguy cơ mắc các bệnh này thường tăng do sự suy giảm hoạt động của Erβ.
